Σάββατο 20 Ιουνίου 2009

ΑΡΕΣΚΟΥΣΑ ΒΟΙΑΤΙΣ

Ήταν σε κείνα τα χρόνια της ύστερης ακμής της πόλης των Βοιών,
κατά τη ρωμαϊκή εποχή τον 2ο -3ο μ.χ αιώνα.
Κόρη λαμπρή ζούσε στην πόλη, που στην ομορφιά έμοιαζε την Αφροδίτη
και στη σύνεση την Αθηνά.
Όμως πρόωρα ο Πλούτωνας ζήλεψε την κόρη, και την πήρε
στο σκοτεινό του βασίλειο.
Ο πόνος του χαμού της δεν χαράχτηκε μόνο στις ψυχές των δικών της,
αλλά και στο επιτύμβιο μάρμαρο.
Το πρωτότυπο επιτύμβιο επίγραμμα του θρήνου για το θάνατο της
Αρέσκουσας έχει χαθεί, έχει διασωθεί όμως το περιεχόμενο του σε
γερμανικές εκδόσεις του 1913 και του 1955.

"Αρέσκουσαν τηνδε γονείς κλαίουσι θανούσαν
ήδ΄όσσοι ταύτην λαοί έχουσι πόλιν
ην μεν γάρ γενεής ιδίης περικαλλές άγαλμα
ως σέλας ηελίου ως ρόδεος στέφανος
είδος έχουσ' ερατόν ίκελον χρυσή Αφροδίτη
έργα δ' Αθηναίη και φρένας ηδέ νόον
ου κεν τις ψεύσαιτο πρός Όλυμπον (μιν αείραι)
Κύπριδι νηοπόλον αθανάτους μυχίαν
ή και Αθηναίοις πάρεδρον θέμεν ηέ (θεράπνην)
Αρτέμιτος καλής τοξοφόρου λοχίης
παντοίης αρετής και είδεος είνεκ' εραστού
και πινυτής ερατής και φρενός ηγαθέης
τω ρ' άμοτον κλαίοντες εν οίκοις ούποτε θυμόν
αινοπαθή δακρύω πλήσουσιν γενέται
σήν αρετήν τεά τ΄έργα σαοφροσύνην τε ποθούντες
είδος τε ηγάθεον. Αρέσκουσα κλυτή."

Το 1971 στην τοπική εφημερίδα "Λακωνικό Μέλλον"
δημοσιεύεται ελεύθερη μετάφραση του Ιωάννη Ταϊφάκου.

"Κλαίν' οι γονείς την πεθαμένη Αρέσκουσα
και όσοι άνθρωποι την πόλη κατοικούνε.
γιατί 'τανε το σώμα της σαν άγαλμα πεντάμορφο
κι ήτανε λάμψη του ηλιού και ρόδινο στεφάνι
κι όμορφη στην γλυκειά μορφή σαν τη χρυσή Αφροδίτη
μα έμοιαζε της Αθηνάς στα έργα και στη γνώση
Δεν θάναι ψέμματα να πείς στον Όλυμπο πηγαίνει
ιέρεια στων αθανάτων τα δώματα να γίνη
της Αθηνάς συντρόφισσα της Αφροδίτης κόρη
η της γλυκειάς Αρτέμιδας της τοξορίχτρας βάγια
και για την όψη την καλή και για την αρετή της
και για την σωφροσύνη της και το γερό μυαλό της
Τώρα σε κλαίν' στο σπίτι σας. Ποτέ οι γονηοί
δεν θάχουν άκλαυτη την άμοιρη καρδιά
στης αρετής και στης ωραίας σου καρδιάς τη σκέψη
και στης γλυκειάς σου της μορφής περήφανη Αρέσκουσα."

Κοντά 2000 χρόνια μετά ο πρόωρος χαμός της Αρέσκουσας
θρηνείται ακόμη απο τους σύγχρονους ποιητές.


Γιώργου Παπούλια

Α Ρ Ε Σ Κ Ο Υ Σ Α

Στους δυόσμους και στα χαμομήλια
με τη Θάλεια την Εριφύλη την Ελένη
απόγευμα αρχαίο του Απρίλη
χόρευες σαν τρελλή λές και ήθελες κάτι να προλάβεις.

Και ξάφνου πάνω στο χορό
την ομορφιά σου ζήλεψε του Άδη ο κωπηλάτης
και στου Ταινάρου το βυθό σε οδήγησε.

Αρέσκουσα
της εφηβείας σου μελαχροινό διαμάντι
άφαντο και ανέγγιχτο μου γειτονάκι

Κουράγιο το κουράγιο - πέτρα τη πέτρα
την κατασκότεινη σπηλιά να βρώ
θά΄ρθω
για να σπαθήσω το Έρεβος
την ώρα που ξυπνάνε τα τριζόνια
και οι φειδωλοί Θεοί σταγόνα την εύνοια μοιράζουν.

Την ώρα που ευτυχής μεθοκοπά ο Πλούτωνας
θά΄ρθω με δώρα και χρυσά νομίσματα
μήπως και το Ραδάμανθυ εξαγοράσω.

Αρέσκουσα για να σε πάρω
τις γκρίζες σκιές τριγύρα να ξορκίσω
το σκοτάδι απο το πρόσωπο σου να σκουπίσω
το θαλασσί του κόλπου θα φέρω να πλυθείς
μαργαριτάρια - χρώματα να στολιστείς
στο μεσημέρι το βαθύ να ξεχαστεί η μέρα
μήπως και θυμηθείς
πρίν δυο χιλιάδες τόσα χρόνια
με ποιό όνομα τ΄αγόρια σ΄αγαπούσαν.

Μα στο λαιμό Αρέσκουσα
Μαϊους που δεν έζησες θα σου κρεμάσσω
αυτούς που σου χρωστά ο Επάνω Κόσμος.

Αρέσκουσα
του Νότου λεπτοκεντημένο αστέρι
ώρα πρωινή της Άνοιξης την Ομορφιά σου
χέρι - χέρι
την Ομορφιά που αργαλειοί του τόπου μου
προσεχτικά την ύφαναν - ψηλά
στου Κάβου τους γρανίτες ν' ανεβάσω
σε χρυσοπράσινα πελάγη να καθρεφτιστεί
μήπως και τυφλωθεί η Ασκήμια
μήπως και γαληνέψει το Κακό
κι ανοίξουν πάλι οι αγκαλιές του κόσμου.

Αρέσκουσα - του Κάλλους μικρέ μου Αρχάγγελε
Κόρη της διπλανής μου πόρτας.


---------------------------------------------------

ΑΡΕΣΚΟΥΣΑ
Έκδοση Πολιτιστικού Συλλόγου

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Πολύ όμορφο!